Klocki hamulcowe – budowa, działanie, awarie, piszczenie [PORADNIK]
Dlaczego klocki hamulcowe piszczą? Ile kilometrów wytrzymuje warstwa cierna? Jak są zbudowane i jak działają klocki? Poznaj typowe awarie, objawy, przyczyny i rozwiązania w przypadku klocków hamulcowych. Przeczytaj poradnik.
![Klocki hamulcowe – budowa, działanie, awarie, piszczenie [PORADNIK]](https://cdn.intercars.eu/files/1/0/4/5/9/10459/360x)
W poniższym poradniku przeczytasz:
- Ile wytrzymują klocki hamulcowe? Przebieg klocków…
- Jak zbudowane są klocki hamulcowe?
- Jak działają klocki hamulcowe?
- Dlaczego hamulce piszczą? Piszczenie blaszki klocka hamulcowego przy hamowaniu
- Jakie są awarie i problemy z klockami hamulcowymi?
- Dlaczego klocek ślizga się po tarczy i nie hamuje?
- Dlaczego klocki hamulcowe piszczą, a warstwa cierna jest gruba?
- Hałasowanie i piszczenie klocków hamulcowych – ściąganie, zdeformowanie…
- Krzywe tarcze hamulcowe – bicie i zużycie
- Jak rozpoznać przegrzanie klocków hamulcowych?
- Zły montaż klocków hamulcowych – nierównomierne zużycie
- Gdzie sprawdzić i wymienić klocki hamulcowe? Polecane warsztaty
Klocki hamulcowe to bardzo ważny element układu hamulcowego. Razem z tarczami hamulcowymi tworzą duet, który pozwala zmniejszyć prędkość auta albo je całkowicie zatrzymać. To element niepozorny, ale bardzo ważny, bo od niego zależy bezpieczeństwo kierowcy, pasażerów i innych użytkowników drogi.
Klocki nie mogłyby działać bez silnej podstawy, która utrzymuje je w miejscu. Tą podstawa jest zacisk hamulcowy, przytwierdzony przy pomocy jarzma do zwrotnicy. To nie wszystko. Kiedy kierowca wyda rozkaz do hamowania, naciskając pedał, klocki są wypychane do akcji przez tłoczek. Bardzo ważna jest także współpraca na linii tarcza – klocek, która wbrew powszechnym opiniom, nie zawsze układa się idealnie.
Ile wytrzymują klocki hamulcowe? Przebieg klocków…
Klocki średniej jakości powinny wytrzymać około 40 000 km przebiegu, ale jest wiele zmiennych czynników, od jakości okładzin, przez typ i ciężar samochodu, a na stylu jazdy kierowcy i warunkach użytkownia kończąc.
Trudno określić trwałość okładzin klocków hamulcowych. Wpływa na nią zbyt wiele czynników, takich jak jakość klocków, jakość tarcz hamulcowych, sposób eksploatacji samochodu (jazda spokojna czy agresywna), a nawet miejsce eksploatacji, bo klocki są trwalsze w tych autach, które poruszają się przede wszystkim po trasach. Można przyjąć, że klocki hamulcowe średniej jakości powinny wytrzymać 40 tys. km przebiegu. Niestety, mogą pojawić się problemy, które dramatycznie skrócą ich żywotność.
Jak zbudowane są klocki hamulcowe?
- Płytka nośna
- Warstwa tłumiąca wibracje i chroniąca przed temperaturą
- Materiał cierny
Klocki składają się z kilku warstw. Podstawą ich konstrukcji jest płytka nośna. Na niej zamocowana jest między-warstwa, której zadaniem jest tłumienie wibracji i ochrona zacisku przed wysoką temperaturą, która powstaje podczas hamowania.
Następna warstwa to materiał cierny, który trze o powierzchnię roboczą tarczy hamulcowej. Produkuje się go z mieszanki, w skład której mogą wchodzić różne materiały, w zależności od producenta i jakości klocków oraz ich przeznaczenia (do typowych aut albo do samochodów sportowych). W skład mieszanki mogą wejść różne rodzaje włókien, opiłki metalowe, elementy z żelaza itd.
Jak działają klocki hamulcowe?
- Kierowca naciska pedał hamulec
- Pompa przesuwa pod ciśnieniem płyn hamulcowy
- Tłoczek w nieruchomym zacisku wyciska się
- Tłoczek dociska klocek do tarczy
- Tarcie warstwy ciernej o warstwę roboczą powoduje zatrzymanie
Po naciśnięciu pedału hamulca, pompa hamulcowa (i urządzenie zwiększające ciśnienie płynu) powodują tłoczenie płynu hamulcowego przewodami. Klocki zamontowane są w nieruchomym zacisku hamulcowym. Płyn hamulcowy powoduje wyciśnięcie tłoczka, który dociska klocki do tarczy.
Następuje tarcie warstwy ciernej klocka o warstwę roboczą tarczy hamulcowej. Auto zwalnia albo całkowicie się zatrzymuje, w zależności od siły nacisku na pedał. Efektem ubocznym jest powstanie dużych ilości ciepła.
Dlaczego hamulce piszczą? Piszczenie blaszki klocka hamulcowego przy hamowaniu
Specjalna blaszka klocka hamulcowego dotyka tarczę hamulcową przy hamowaniu. Jest to znak, że warstwa cierna się zużyła, a więc klocki wymagają wymiany.
Wiele współcześnie produkowanych klocków, także tych tańszych, posiada wbudowaną metalową płytkę – sygnalizator. Jego zadaniem jest informowanie kierowcy o tym, że warstwa cierna klocka jest już starta i czas zainwestować w nowy zestaw klocków. Podczas jazdy i podczas hamowania klocek wydaje metaliczne dźwięki, najczęściej jest to piszczenie.
Klocki zawsze wymienia się parami, na jednej osi. Najlepiej wymieniać je wraz z tarczami.
Znajdź warsztaty wykonujące usługę wymiany klocków hamulcowych w swojej okolicy:
Jakie są awarie i problemy z klockami hamulcowymi?
- Ślizganie się po tarczy
- Piszczenie klocka (przez przegrzanie)
- Hałasowanie klocka
- Zwichrowanie tarcz hamulcowych
- Przegrzanie
- Zły montaż
Dlaczego klocek ślizga się po tarczy i nie hamuje?
Może dojść do zabrudzenia warstwy ciernej klocka (na skutek wycieku płynu hamulcowego albo wycieku smaru z piasty koła), co uniemożliwi hamowanie – klocek będzie się ślizgał po tarczy. Objawem tej awarii będzie ściąganie auta w jedną stronę.
W dobrze zamontowanych i dobranych klockach powinno dochodzić jedynie do starcia warstwy ciernej. Do tego warstwa powinna ścierać się równomiernie w klockach na jednej osi.
Dlaczego klocki hamulcowe piszczą, a warstwa cierna jest gruba?
Bardzo często klocki piszczą podczas hamowania i wcale nie jest to pisk wywoływany przez blaszkę, która ma zadanie informować o zużyciu klocków (klocki mogą być nowe). Powodem pisku mogą być albo klocki niskiej jakości, albo klocki mocno przegrzane podczas długotrwałego hamowania.
Hałasowanie i piszczenie klocków hamulcowych – ściąganie, zdeformowanie…
Nowy klocek hamulcowy także może hałasować (piszczeć) oraz powodować ściąganie auta w jedną stronę podczas hamowania, jeśli zostanie źle zamontowany. Dotyczy to sytuacji, w których klocek blokuje się w prowadnicach zacisku hamulcowego.
Objawem awarii jest zdeformowanie płytki nośnej klocka, która będzie pogięta. Niestety, niezbędna jest wówczas wymiana klocków na nowe, na jednej osi. Zły montaż może doprowadzić także do pękania okładziny ciernej, co będzie skutkować przyspieszonym i nierównomiernym zużywaniem się tarczy hamulcowej, jak również będzie powodem zmniejszonej skuteczności hamowania.
Krzywe tarcze hamulcowe – bicie i zużycie
Szokowe schłodzenie tarcz hamulcowych (kierowca wjeżdża w głęboką kałużę po wielokrotnym hamowaniu), spowoduje zwichrowanie czyli wykrzywienie tarcz, a także wbicie w warstwę cierną klocka metalowych opiłków, łuszczących się z tarczy.
Obydwa elementy (tarcze i klocki) ulegną znacznie szybszemu zużyciu i trzeba je wymienić na nowe.
Jak rozpoznać przegrzanie klocków hamulcowych?
Klocki mogą także ulec przegrzaniu, co spowoduje częściowe lub całkowite spalenie materiału ciernego. Na krawędziach klocków pojawia się wówczas biały nalot. Powodem tego jest zbyt intensywne, długotrwałe hamowanie, które może być spowodowane przez sportową jazdę (która wymaga specjalnych klocków) albo jazdę w górach.
Do przegrzania klocka może także dojść wtedy, gdy korozja zaatakuje tłoczek zacisku, który nie może cofać się po zdjęciu nogi z pedału hamulca przez kierowcę. Wówczas klocki cały czas trą o powierzchnię roboczą tarcz, powodując przegrzanie i wypalenie warstwy ciernej. Klocki trzeba jak najszybciej wymienić, niestety, do wymiany kwalifikują się także tarcze.
Niereagowanie kierowcy na piski podczas hamowania może spowodować całkowite starcie warstwy ciernej na klocku. Spowoduje to, że o tarczę hamulcową trzeć będzie metalowa płytka nośna. Będzie to powodować hałas, co więcej zmniejszy się skuteczność hamowania i przede wszystkim zniszczą się tarcze.
Na skutek przegrzania, zniszczeniu mogą ulec także zaciski hamulcowe.
Zły montaż klocków hamulcowych – nierównomierne zużycie
Klocki po obu stronach tarczy powinny się zużywać równomiernie. Jeśli tak nie jest, prawdopodobnie uchwyt klocka został źle zamontowany. W tym przypadku auto także będzie ściągać w jedną stronę podczas hamowania.
Gdzie sprawdzić i wymienić klocki hamulcowe? Polecane warsztaty
Klocki hamulcowe są na szczęście niedrogie, tak samo jak ich wymiana (co zachęca do montowania ich w profesjonalnych warsztatach). Należy pamiętać, że mają ogromny wpływ na bezpieczeństwo i zdecydowanie, warto je terminowo wymieniać.
