Przegub wewnętrzny. Objawy uszkodzenia tego elementu

Spis treści:

• Co to jest przegub wewnętrzny?
• Jak działa przegub napędowy?
• Uszkodzony przegub wewnętrzny – objawy uszkodzenia
• Przyczyny usterek przegubów w samochodzie
• Jak sprawdzić zużyty lub uszkodzony przegub?
• Jak dbać o przeguby napędowe, by zwiększyć ich żywotność?

Co to jest przegub wewnętrzny?

Przegub wewnętrzny to element układu napędowego, który łączy skrzynię biegów z półosią napędową koła. Odpowiada za przeniesienie napędu i współpracuje z przegubem zewnętrznym, znajdującym się przy zwrotnicy koła. Przegub napędowy jest rodzajem kompensacyjnego sprzęgła przymusowego, co oznacza, że umożliwia przenoszenie momentu obrotowego pod określonym kątem. Dzięki temu pozwala na swobodną pracę zawieszenia oraz dostarczanie momentu obrotowego nawet przy skręconych kołach. W motoryzacji używa się najczęściej przegubów synchronicznych (równobieżnych), które zapewniają równomierną prędkość obrotowąpółosi niezależnie od jej wychylenia.

Jak działa przegub napędowy?

Zastosowanie przegubu wewnętrznego i zewnętrznego jest niezbędne, zwłaszcza w autach przednionapędowych. Przegub napędowy jest elementem, który pozwala na ruchy koła w różnych płaszczyznach. Dzięki zastosowaniu półosi przeniesienie napędu ze skrzyni biegów na koła przednie jest w ogóle możliwe. Co ciekawe przeguby stosowane są również w autach z tylnym napędem. W przypadku osi nieskrętnej odpowiadają za umożliwienie pracy zawieszenia. Oprócz zapewnienia swobody ruchu istotną funkcją przegubów napędowych jest również pochłanianie drgań oraz szarpnięć silnika.

Najczęściej stosowane rodzaje przegubów napędowych to:

• przegub kulowy Birfielda,
• przegub Weissa,
• przegub Rzeppa.

Najpowszechniejszy jest przegub Birfielda, który charakteryzuje się bardzo dużym kątem załamania, wynoszącym nawet 50 stopni.

Uszkodzony przegub wewnętrzny – objawy uszkodzenia

Objawy zużycia przegubu wewnętrznego nie są tak oczywiste, jak w przypadku awarii przegubu zewnętrznego. Pierwsze objawy usterki są podobne i mogą nasilać się podczas przenoszenia większego momentu obrotowego na koła. Objawy, które powinny zapalić lampkę ostrzegawczą w głowie kierowcy to m.in.:

• głośne terkotanie,
• hałas nasilający się podczas przyspieszania lub skręcania,
• drgania przenoszone na kierownicę,
• nierówne rozwijanie momentu obrotowego,
• szarpnięcia podczas skrętu kierownicą,
• wycieki smaru.

Należy jednak podkreślić, że w przypadku przegubu wewnętrznego dominują nieco inne objawy. Symptomy awarii zużytego przegubu zewnętrznego są na tyle charakterystyczne, że trudno je pomylić. To przede wszystkim głośne terkotanie, które pojawia się w trakcie przyspieszania na skręconych kołach, np. podczas przejazdu przez skrzyżowanie.

Uszkodzony przegub wewnętrzny również może stukać, jednak okoliczności są odmienne. W tym przypadku drgania i hałas pojawiają się nie tylko podczas skrętu kół, ale także w trakcie jazdy na wprost. Im wyższy moment obrotowy silnika, tym bardziej zauważalne są objawy awarii. Żywotność przegubów napędowych znajdujących się przy skrzyni biegów jest zazwyczaj wyższa niż przegubów zewnętrznych.

Przyczyny usterek przegubów w samochodzie

Przyczyny awarii przegubów w aucie zazwyczaj związane są z zanieczyszczeniami. Są to elementy pokryte smarem, a przez to bardzo wrażliwe na warunki pracy. Z tego powodu przeguby samochodowe chronione są manszetami, czyli elastycznymi gumowymi osłonami. W ten sposób osłonięte są przed brudem oba przeguby – zewnętrzny i wewnętrzny.

Oprócz tego ważnym czynnikiem wpływającą na stan przegubów jest eksploatacja auta. Częste dodawanie gazu na skręconych kołach oraz na nierównościach przyczynia się do szybszego zużycia elementów. Dotyczy to głównie zewnętrznego przegubu, ale odbija się również na drugiej stronie półosi. Najbardziej efekt jest widoczny w pojazdach osobowych wyposażonych w mocny silnik. Do awarii przegubów przyczyniają się więc wszelkie modyfikacje polegające na zwiększeniu momentu obrotowego.

Jak sprawdzić przegub wewnętrzny?

Podejrzewasz awarię przegubu w swoim aucie? Stopniowe zużywanie się elementu wykryjesz już podczas jazdy. O tym, że dochodzi do zużycia wewnętrznego przegubu, dowiesz się m.in. dzięki drganiom pojawiającym się po mocniejszym wciśnięciu pedału gazu. Równie częste są stuki i szarpnięcia, wynikające z nadmiernego luzu. Gdy usterka jest poważna, pojawią się głośne hałasy i drżenie kierownicy. Drgania mogą występować zarówno podczas ruszania, jak i na wyższych biegach.

Stan przegubu wewnętrznego potwierdzisz, wchodząc pod samochód. Złap za przegub tuż przy skrzyni biegów i spróbuj poruszać nim w różne strony. Jeśli zauważysz wyraźny luz, przegub najpewniej nadaje się do wymiany. Gdy nie masz co do tego pewności, skonsultuj się z zaufanym mechanikiem. Każdy specjalista nie tylko wie, jak rozpoznać usterkę, ale przede wszystkim jak zmienić przegub. Wymiana przegubów jest skomplikowana i wymaga profesjonalnych narzędzi, dlatego najlepiej oddać auto do warsztatu.

Jak dbać o przeguby napędowe w samochodzie, by zwiększyć ich żywotność?

Jedną z najważniejszych rzeczy, którą można zrobić w każdym samochodzie, jest kontrola manszet. Stan gumowych osłon przegubów w realny sposób wpływa na działanie przegubów i nawet niewielka dziura spowoduje przedostawanie się zanieczyszczeń. Kontrolę przegubów wykonuj przynajmniej raz w roku, np. podczas przeglądu samochodu lub sezonowej wymiany opon.

Istotne jest też styl jazdy samochodem. Unikaj przede wszystkim:

• gwałtownego zwalniania sprzęgła,
• dynamicznego ruszania z miejsca na skręconych kołach,
• mocnego wciskania gazu na nierównościach,
• palenia gumy (to może odbić się nie tylko na stanie przegubów, ale i skutkować uszkodzeniami mechanizmu różnicowego).

Dzięki zachowaniu większej płynności jazdy samochodem przypadkowe usterki przegubów są mniej prawdopodobne. Dobrym pomysłem jest także kontrola smaru, który jest niezbędny do poprawnego działania elementów.