Jak dbać o akumulator zimą? 7 wskazówek!

Spis treści:

• Uruchamianie auta zimą – jak uniknąć problemów?
• Akumulator w zimie – wskazówki użytkowania
• Jak należy poprawnie uruchomić pojazd, jeśli doszło już do awarii akumulatora?
• Notoryczne problemy z akumulatorem – co jest tego przyczyną?

Niektóre problemy i obowiązki bywają kosztowne, podobnie jak kojarzone z zimą awarie, ale warto wiedzieć, że niektórych możemy uniknąć. Przykładowo zadbany i odpowiednio przygotowany akumulator nie odmówi posłuszeństwa w najmniej oczekiwanym momencie. 

Uruchamianie auta zimą – jak uniknąć problemów?

Jest kilka zasad i rad, dotyczących tego, jak dbać o akumulator zimą. Przede wszystkim należy regularnie sprawdzać stan baterii, w warsztacie samochodowym lub za pomocą własnego sprzętu diagnostycznego. Tego typu usługa nie jest kosztowna, a niektóre warsztaty wykonają ją za darmo przy okazji innych zleceń np. wymiany opon.

Kolejną czynnością, która nie wymaga wielkiego wysiłku, a przede wszystkim nic nas nie kosztuje, to czyszczenie obudowy akumulatora oraz jego biegunów ścierką antystatyczną, która zapobiega niepożądanym wyładowaniom elektrycznym w wyniku kontaktu brudu ze wspomnianymi biegunami. Oczywiście należy przy tym zachować ostrożność, zaś uporczywy brud usuwać specjalną szczotką.

Problemem mogą być również nie tylko zanieczyszczone, ale i zaśniedziałe klemy i bieguny. W takiej sytuacji przepływ prądu będzie zakłócony i nierówny, w skrajnych zaś przypadkach całkowicie przerwany. Do czyszczenia najlepiej użyć drobnego papieru ściernego, zaś po czyszczeniu zabezpieczyć elementy za pomocą wazeliny. 

Przy okazji warto sprawdzić połączenie elektryczne – jego stabilność i poprawność. W razie potrzeby należy dokręcić klemy, aby przypadkowo nie „wyskoczyły” np. na wybojach i nierównościach.

Akumulator w zimie – wskazówki użytkowania

Powszechnie stosowane w samochodach akumulatory kwasowo-ołowiowe, nawet te o nowoczesnej architekturze, wraz ze spadkiem temperatury, zmniejszają swoją pojemność, a więc także dostępną do zasilenia rozrusznika energię. Proces ten jest tym głębszy, im bardziej zużyte są jego ogniwa. Dlatego bateria, która w ciepłe dni mogła wystarczyć do uruchomienia auta, może okazać się za słaba, by zapalić silnik w czasie mrozów. Co zrobić, by ograniczyć ten proces i jak użytkować auto, by nie szkodzić akumulatorowi?

Jak zabezpieczyć akumulator przed mrozem w czasie postoju?

Jak dbać o akumulator podczas postoju srogą zimą? Jeżeli z auta korzystamy rzadko lub w ogóle, na czas postoju akumulator należy na stałe podłączyć do prostownika podtrzymującego. Nowoczesne ładowarki posiadają tego typu funkcję, dzięki niej akumulator będzie stale naładowany, a w czasie ładowania będzie się nagrzewał, zmniejszy to jego zużycie w czasie postoju. 

W starszych autach, bez systemów elektronicznych, warto wymontować z auta i postawić w suchym i ciepłym miejscu, gdzie zjawisko samoczynnego rozładowywania jest zminimalizowane. W takich warunkach płyty akumulatora nie ulegają zasiarczeniu, przez co jego trwałość zostanie zachowana. W nowoczesnych samochodach ta metoda nie jest polecana, ponieważ może prowadzić do problemów z immobilizerem, pamięcią elementów wyposażenia, zablokowania radia (jeżeli jest kodowane), czy pojawieniem się błędów serwisowych. 

Czym obłożyć akumulator na zimę?

Starsze akumulatory, były bardzo podatne na spadki temperatury. Nawet niemal nowa bateria mogła odmówić posłuszeństwa na dużym mrozie. By temu zapobiec, kierowcy często zabezpieczali je zimą samodzielnie. Czy warto to robić, a jeśli tak, to czym obłożyć akumulator na zimę?

Izolowanie akumulatora współcześnie ma sens w przypadku nieco zimniejszego klimatu niż w Polsce. Nowoczesne urządzenia są mniej wrażliwe i jeżeli będą w dobrym stanie, a temperatura nie spadnie poniżej -15 st. C., nie powinny sprawiać problemów. Jeśli jednak obawiasz się dużych mrozów, możesz zastosować osłonę termiczną akumulatora.

W czasie ładowania akumulator się nagrzewa, a dodatkowo istnieje ryzyko pożaru w wyniku niektórych awarii. Dlatego materiał, którym osłaniasz akumulator, powinien być odporny na temperatury i niepalny. Najlepiej kupić specjalne maty wypełnione watą mineralną lub szklaną. Z materiałów dostępnych w domu dobrze sprawdzą się koce przeciwpożarowe. Nie poleca się stosowania tkanin, styropianu czy gazet. 

Przeczytaj także: Prawidłowe napięcie akumulatora – ile powinno wynosić?

Jak dbać o akumulator zimą w czasie jazdy?

Jadąc samochodem, należy pamiętać o tym, że alternator potrzebuje do ładowania akumulatora osiągnąć odpowiednią prędkość obrotową (prędkość wzbudzenia). Jeżeli regularnie pokonujesz jedynie krótkie dystanse, to czas ładowania będzie niedostateczny, by uzupełnić stratę na rozruch i zasilanie silnika do czasu wzbudzenia alternatora.

Przy niskiej temperaturze wydajność akumulatora znacząco spada, jeśli nie będzie on w pełni naładowany, szansa na problemy z rozruchem i zużycie akumulatora rosną. Aby tego uniknąć, częściej pokonuj dłuższe trasy, aby akumulator miał szansę naładować się do pełna. Jeśli jedziesz niedaleko, dodaj gazu na biegu neutralnym, przez 2-3 sekundy przekraczając 3000 obr/min. Dzięki temu od razu wzbudzisz alternator. 

Rzecz jasna zimą ładowanie akumulatora jest utrudnione, a wszystko przez wzmożony pobór energii przez systemy i funkcje auta, takie jak ogrzewanie, podgrzewanie szyby i lusterek, dmuchawy, podgrzewanie foteli i kierownicy etc. Zatem warto korzystać ze wszystkich funkcji z rozsądkiem, ograniczając ich używanie szczególnie na krótkich trasach.

Czy można ładować akumulator na mrozie?

Nie powinno się ładować akumulatora, którego temperatura jest niższa niż około 5 st. C. Jeżeli masz dostęp do garażu, łatwo możesz nawet zimą utrzymać w nim taką temperaturę. W takiej sytuacji nie ma większych przeciwwskazań do ładowania akumulatora.

Jeżeli auto stoi na zewnątrz, a mróz jest dość silny, nie podłączaj od razu prostownika do baterii. Wymontuj akumulator i zanieś do pomieszczenia, gdzie jest cieplej, odczekaj kilkanaście minut i dopiero podłącz ładowarkę.

Gdy z powodu warunków, nie masz możliwości zrobić tego tak, jak opisaliśmy powyżej, spróbuj ogrzać akumulator w inny sposób, na przykład za pomocą nawiewu ciepłego powietrza. Rób to ostrożnie, szczególnie w przypadku gdy zdecydujesz się na warsztatową opalarkę, która może generować temperatury niebezpieczne dla materiałów, z których wykonano akumulator.

O tym, czy można ładować akumulator na mrozie, decydują okoliczności. Jeżeli wiesz, że Twoja bateria jest słaba – podłącz ją do ładowania od razu po unieruchomieniu silnika. Akumulator i komora silnika są rozgrzane, a po podłączeniu prostownika, przepływ prądu utrzyma temperaturę powyżej minimalnej. 

Znajdź warsztaty wykonujące usługę wymiany akumulatora w swojej okolicy:

Jak należy poprawnie uruchomić pojazd, jeśli doszło już do awarii akumulatora?

Jeśli mimo starań i stosowania się do najważniejszych zasad, akumulator w zimę odmówił posłuszeństwa, możemy uruchomić pojazd za pomocą kabli rozruchowych połączonych z innym samochodem, lub wykorzystać urządzenie rozruchowe (tzw. booster). 

Kable rozruchowe

Kable rozruchowe powinny być na wyposażeniu każdego auta, podobnie jak podnośnik czy koło zapasowe. Ceny wahają się od 30 do 40 złotych za podstawowe modele, do około 150 za wersje z zabezpieczeniami i przydatnymi akcesoriami. Im kabel grubszy, tym lepiej, ponieważ stawia wówczas niższy opór elektryczny, mniej się nagrzewa, przez co jest bardziej wytrzymały. Jeśli posiadamy auto z silnikiem Diesla, powinniśmy zwrócić na to szczególną uwagę. Długość kabli powinna wynosić około 2,5 m.

Przeczytaj także: Jak zapobiegać rozładowaniu się akumulatora, użytkując auto na krótkich dystansach?

Jeszcze przed podłączeniem kabli należy sprawdzić, jakiej pojemności są oba akumulatory – rozładowany oraz tak zwany „dawca”. Jeśli posiadamy auto z silnikiem Diesla oraz akumulator o pojemności 95 Ah, lepiej nie ryzykujmy odpalania na kable z pomocą auta miejskiego z silnikiem benzynowym. Dlaczego? Auta tego typu mają zazwyczaj akumulatory o pojemności 55 Ah. Podłączając go do rozładowanego akumulatora 95 Ah możemy doprowadzić do jego rozładowania, a wtedy będziemy mieli już dwa unieruchomione auta.

Gdy już wszystko będzie jasne i klarowne, należy wyłączyć silnik w aucie, który będzie dawcą prądu – odpalimy go dopiero po prawidłowym podłączeniu kabli. Auta powinny być stosunkowo blisko siebie, aby kable swobodnie sięgały pomiędzy akumulatorami. Sprawdźmy również, czy klemy są czyste – zabrudzenia zakłócają swobodny przepływ prądu.

Podłączanie kabli

Pamiętaj, aby zachować odpowiednią kolejność podłączania kabli oraz ostrożność. Po otwarciu masek obu aut, w pierwszej kolejności podłączamy dodatni przewód (czerwony) do klemy oznaczonej plusem sprawnego akumulatora.

Uważaj, aby wolny zacisk kabla na klemie dodatniej nie dotknął żadnego metalowego elementu, gdyż może dojść do zwarcia. Drugi koniec kabla podłącz do dodatniego bieguna w rozładowanym akumulatorze. Następnie kabel ujemny (czarny) podłącz do ujemnego bieguna sprawnego akumulatora i „minusa” w uruchamianym aucie.

Nie próbujmy stykać obu biegunów po podłączeniu do sprawnego akumulatora, sprawdzając, czy iskrzy. W nowoczesnych autach takie krótkie spięcia mogą doprowadzić do poważnego uszkodzenia układów elektronicznych w aucie!

Uruchomienie auta

Po prawidłowym podłączeniu kabli należy uruchomić sprawne auto. Zaleca się, aby utrzymywać obroty silnika na poziomie około 1000-1500 obrotów na minutę, co pozwala alternatorowi na doładowywanie obciążonego akumulatora. Następnie spróbuj uruchomić niesprawne auto, przytrzymując włączony rozrusznik na około 10 sekund. Proces ten należy kilkukrotnie powtórzyć robiąc kilkudziesięciosekundowe przerwy. Jeśli po kilku próbach auto nie zostanie uruchomione, należy przerwać proces, bo może to doprowadzić do rozładowania sprawnego akumulatora.

Jeśli mimo prób nie udało się uruchomić silnika, należy skorzystać z usług warsztatu oraz w razie potrzeby lawety bądź holowania. Dalsze próby mogą uszkodzić rozrusznik oraz akumulator „dawcy”. Pamiętajmy, aby kable odłączać w kolejności odwrotnej. Co więcej, po odłączeniu kabli samochód-dawca powinien pracować przez dłuższą chwilę, aby doładować akumulator.

Jeśli auto udało się uruchomić, należy przejechać nim dłuższy odcinek, aby akumulator miał szansę się doładować. Warto również skorzystać z prostownika, który zapewni całkowite naładowanie baterii.

Booster rozruchowy – jak z niego korzystać?

Booster to urządzenie elektryczne, w którym wbudowany jest akumulator o dużej pojemności i odpowiednie obwody sterujące. Za jego pomocą możemy uruchomić samochód podobnie jak z użyciem kabli, ale bez udziału innego samochodu. 

Booster podłącza się do akumulatora zgodnie z oznaczeniami (plus i minus) i włącza przepływ prądu. Jest to o tyle bezpieczniejsze, że przed uruchomieniem urządzenia, nie ma ryzyka wywołania zwarcia przez przypadkowe dotknięcie nadwozia zaciskiem. 

Dobrej klasy urządzenia rozruchowe wyposażone są w kontrolki sygnalizacyjne, które wskażą, kiedy można spróbować uruchomić auto i obwód zabezpieczający, który zamyka przepływ prądu, gdy silnik „zaskoczy”. 

Jeżeli często jeździsz w miejsca, gdzie możesz mieć problem z uzyskaniem pomocy (np. na ryby), to zakup boostera jest dobrym pomysłem na to, jak zabezpieczyć akumulator zimą.

Notoryczne problemy z akumulatorem – co jest tego przyczyną?

Jeżeli mimo tego, że przestrzegasz wszystkich zasad tego, jak dbać o akumulator zimą, a mimo to problemy wracają, przyczyny należy szukać w innych miejscach. Najczęstszą przyczyną usterek są:

• awarie regulatora napięcia;
• zużycie elementów mechanicznych alternatora;
• nieprawidłowy styk na akumulatorze lub alternatorze.

W pierwszej kolejności sprawdź napięcie ładowania – w warsztacie lub za pomocą zwykłego elektrycznego miernika uniwersalnego, wykorzystując funkcje woltomierza. Prawidłowy odczyt powinien wskazywać od 13,5 do 14,5 V. Niższe napięcie lub niewyraźny, falujący odczyt może wskazywać na usterkę alternatora. Oprócz tego winowajcą może być regulator napięcia lub inny element instalacji elektrycznej.

O nieprawidłowo zamontowanych podzespołach niefabrycznych np. system audio, autoalarm itp. mogą świadczyć spadki napięcia, które pomimo wyłączenia wszystkich funkcji w aucie, pobierających dużo prądu funkcji w aucie tj. ogrzewanie, radio, klimatyzacji itp., utrzymują się na wysokim poziomie. Pobór prądu mierzy się amperomierzem (także za pomocą miernika uniwersalnego). Sprawdź, jak zmieniają się wartości, gdy włączasz i wyłączasz różne urządzenia. Jeżeli zmiany będą niewielkie, nawet po włączeniu nawiewu, prawdopodobnie oznacza to zbyt duży stały pobór prądu.

Przyczyną mogą być również nieprawidłowe kable o zbyt małej przepustowości, zbyt słabo dokręcone zaciski klemy lub zanieczyszczenia styków. W takiej sytuacji opór pomiędzy akumulatorem a alternatorem gwałtownie rośnie, co powoduje, że niemożliwe jest sprawne przesyłanie prądu pomiędzy tymi elementami. 

Jeżeli nie jesteś w stanie samodzielnie zlokalizować problemu, skorzystaj z pomocy mechanika lub elektryka samochodowego. 

Źródłem problemów może być także sam akumulator. Niekiedy nawet drobiazgowe kontrole i przesadna dbałość o czystość, stan i sposób eksploatacji nie wystarczy, jeśli akumulator będzie słabej jakości bądź nieodpowiednio dobrany do konkretnego auta. Niektóre modele z wieloma gadżetami, funkcjami, a przede wszystkim pojazdy z silnikiem Diesla potrzebują mocniejszej baterii. Mniejsza zwyczajnie nie poradzi sobie z obsługą wszystkich zadań i nie będzie miał wystarczającej mocy, by rozrusznik mógł rozpędzić wał korbowy do niezbędnej do rozruchu prędkości.

Złej jakości akumulator, nawet jeśli dysponuje dużą pojemnością, również nie sprawdzi się w codziennej eksploatacji. Odradzamy zakupy w marketach lub podejrzanych sklepach. Być może ceny są kuszące, ale na dłuższą metę takie oszczędności okazują się kosztowne. Kupując akumulator, wybierz sprawdzonych producentów.